CONTREI - geïntegreerde gebiedsontwikkeling voor de regio van Leie en Schelde

De ruimtelijke structuur van de stedelijke regio Kortrijk wordt gekenmerkt door een polycentrisch verstedelijkte regio, een soort 'laddervormige' structuur met de Leie en de E17 en met tussenliggende stedelijke dwarsverbanden. Omdat voor vele van zo'n stedelijke regio's de planningsprocessen en afbakeningsgrenzen worden overschrijden, is er in 2012 beslist om als specifiek thema "stadsregio's" een bijkomende oproep voor strategische projecten te lanceren. Het strategisch project REKOVER kadert in die bijkomende oproep. Het project beoogt de stadsregio Kortrijk onder de loep te nemen vanuit de invalshoek "openbaar vervoer". Vandaar de naam van het strategisch project REKOVER, Regio Kortrijk & Openbaar Vervoer.

CONTREI wordt uitgerold in Zuid-West-Vlaanderen, regio van 13 steden en gemeenten, deel van het stedelijk netwerk op Vlaams niveau 'Kortrijk-Roeselare-Menen-Waregem' en van het grensoverschrijdend stedelijk netwerk Rijsel-Kortrijk-Roubaix, Tourcoing-Moeskroen.

CONTREI zal werken op drie schaalniveaus:
1) Grensoverschrijdend: Zuid-West-Vlaanderen is deel van het grensoverschrijdend stedelijk netwerk, de bundeling van de drie regionale armaturen (water, weg en spoor) en een schakel tussen de rest van Vlaanderen, Frankrijk en Wallonië. Voor deze armaturen werken bovenlokale investeringen als hefboom om de lokale kwaliteiten te verbeteren.
CONTREI focust op regionale acties met ook een grensoverschrijdende impact. Via samenwerking en afstemming wensen ze de regionale krachtlijnen ook grensoverschrijdend doorwerking te geven.

2) Regionaal: De regionale visie wordt geconcretiseerd in een regionaal actieprogramma. CONTREI beoogt niet de uitwerking van dit volledige actieprogramma, maar focust op uitvoering van acties met:
     - grote regionale meerwaarde
     - belang voor de bovenlokale en lokale partners
     - geïntegreerde aanpak en samenwerking
     - focus op vernieuwende thema's en realisatiegerichtheid

Bij de opstart van het strategisch project zal er focus gelegd worden op zeven regionale acties:

I) De concrete uitwerking van regionale ontwikkelingspolen; luchthaven Kortrijk-Wevelgem en Ter Biest, Hoog-Kortrijk, Kortrijk-Oost, Kortrijk-Noord en Waregem-Zuid

II) Complex project K-R8

III) Complex project voor de opwaardering van het kanaal Bossuit-Kortrijk

IV) Inbedding van basisbereikbaarheid in het ruimtelijk kader

V) Activerings- en herstructureringsstrategie voor (watergebonden) bedrijvigheid in de regio

VI) Uitwerken van 'activeren van productieve landschappen'

VII) Onderzoek en visievorming kleinhandel in de regio en omgeving

3) Lokaal: Bij de geïntegreerde aanpak wordt de uitvoering van een aantal lokale interventies en acties met een regionale relevantie meegenomen. Zo wordt er naast een top-down benadering ook ruimte gecreëerd om samen met bovenlokale partners een bottom-up beleid te voeren. Deze lokale projecten worden als pilootprojecten verankerd onder de lopende regionale acties.

Door in te spelen op deze doelstellingen kan een win-win-situatie ontstaan in functie van de duurzame ontwikkelingsperspectieven van zowel het Ruimtelijk Structuurplan Vlaanderen, het Mobiliteitsplan Vlaanderen als een inbreng in het toekomstig Beleidsplan Ruimte Vlaanderen. Een geïntegreerde aanpak op verschillende niveaus staat dus voorop.

Het strategisch project CONTREI richt zich op de uitvoering van de drie krachtlijnen van de ruimtelijke visie voor de regio van Leie en Schelde.
     - kwalitatief ontwikkelen van het blauwgroene netwerk
     - versterken van kernen en stedelijk netwerk
     - activeren van productieve landschappen

Door realisatiegericht in te zetten op deze krachtlijnen en door deze krachtlijnen slim aan elkaar te koppelen ontstaat een vernieuwingsproces voor de ganse regio. Dit zal zorgen voor transformatie en een duurzame ontwikkeling van de regio.

Concreet zal CONTREI bijdragen aan:
• een verhoogd en verbeterd aanbod aan woongelegenheden dat qua typologie aangepast is aan bestaande en nieuwe behoeften, een gedifferentieerd woningaanbod, een verhoogd en verbeterd aanbod aan stedelijk groen, aan recreatieve voorzieningen, aan voorzieningen van openbaar nut en aan voorzieningen voor openbaar en collectief vervoer, onder andere door de inbedding van de basisbereikbaarheid in het (gewenst) ruimtelijk kader: geïntegreerde aanpak van mobiliteit, infrastructuur en ruimtelijke ontwikkelingen, het opvolgen van de complexe projecten K-R8 en Kanaal Bossuit-Kortrijk.
• een verbeterd aanbod aan economische activiteiten op strategische locaties onder andere door de geïntegreerde opmaak en uitvoering van een activerings- en herstructureringsstrategie voor (watergebonden) bedrijvigheid in de regio Zuid-West-Vlaanderen; het inzetten op verwering van ondernemen in de kern.
• het vrijwaren of inrichten van openruimtegebieden onder andere via het inzetten op productieve landschappen en blauwgroene netwerken zoals de Leievallei en de Gaverbeek.
• het behoud of de versterking van de diversiteit en herkenbaarheid of identiteit van het landschap onder andere via het inzetten op productieve landschappen (bijv. erfgoedlandschappen, energielandschappen…).

De uitvoering van deze regionale acties zullen een hefboomeffect hebben. Iedere regionale actie krijgt bovendien vorm via concrete lokale ingrepen. Deze ingrepen zijn ook op andere plekken herhaalbaar. Door het inhoudelijk gelijkrichten van deze lokale ingrepen met de krachtlijnen als kader, ontstaat er een multiplicatoreffect in de ganse regio en vormt dit de hefboom tot werkelijke ruimtelijk transformaties in de regio.
Het strategisch project CONTREI vormt naast zijn inhoudelijke hefboomkracht ook op vlak van samenwerking en interbestuurlijke organisatie een hefboom die kan leiden tot vernieuwing. CONTREI geeft concrete invulling aan de provinciale, bovenlokale en lokale programmering en geïntegreerde gebiedsontwikkeling zoals opgenomen in het Wiboek van het BRV. Door hieraan een concrete en operationele invulling te geven kan dit een hefboom betekenen voor andere lopende planningsprocessen binnen de regio waar interbestuurlijke afstemming voor nodig is en kan dit exemplarisch zijn voor andere regio's.

Via CONTREI-live wordt bovendien expliciet de betrokkenheid van een breder publiek (burgers en bedrijven) nagestreefd. Op die manier kunnen de acties verrijkt en versterkt worden met een groter hefboomeffect tot gevolg.